Crystal
Palace
White
Goblin Games
White Goblin Games heeft een
prachtig nieuw expert spel op de markt gebracht: Crystal Palace. Het is een
spel voor 2 tot 5 spelers vanaf 12 jaar. Je bent er een half uur per speler mee
bezig. Dus speel je met 4 spelers, dan ben je er toch al snel 2 uur mee zoet.
Het spel
In Crystal Palace
vertegenwoordig je jouw land op de eerste wereldtentoonstelling in 1851 in
Londen. Zorg ervoor dat jouw land de meeste aandacht krijgt, met de beperkte
middelen die je hebt.
Voor Crystal Palace heb je een
aardig grote tafel nodig. Naast het bord met het scorespoor en de
spelersborden, zijn er maar liefst 9 locatieborden. In de spelregels vind je
een duidelijk overzicht om het spel op te zetten.
Aan het begin van het spel,
ontvangen alle spelers de spelmaterialen in zijn/haar kleur, een schatkist, 40
pond, een tandwiel, een energiefiche en een spelersbord.
Het spel wordt gespeeld in 5
rondes. Iedere ronde bestaat uit 7 fases:
-
Bepaal de waardes van je dobbelstenen en
betalen: In Crystal Palace vind je veel dobbelstenen, maar hier wordt niet mee
gegooid. Je mag zelf de waarde bepalen. Iedere speler doet dit op hetzelfde
moment. Als iedereen klaar is, worden ze tegelijk aan iedereen getoond. Tel nu
de waardes bij elkaar op. Je betaald de totale waarde van de dobbelstenen. Heb
je niet genoeg geld? Dan zul je een lening moeten nemen. De speler met de
hoogste waarde is de startspeler van deze ronde.
-
Dobbelstenen plaatsen: De startspeler mag nu
beginnen met het plaatsen van een dobbelsteen op één van de locatieborden. De
dobbelsteen moet minimaal de waarde hebben van de afgebeelde dobbelsteen op het
bord. Bij sommige dobbelstenen op het bord staan extra acties aangegeven.
-
Acties uitvoeren: Als alle dobbelstenen
geplaatst zijn, worden de acties uitgevoerd. Ieder locatiebord wordt nu apart
afgehandeld. De dobbelsteen met de hoogste waarde mag als eerste. Het kan zo
zijn dat er meer dobbelstenen zijn geplaatst dan er afgehandeld kunnen worden. Wil
je een bepaalde actie echt graag doen? Zorg dan dat je je dobbelstenen met de
hoogste waarde inzet.
-
Salaris betalen en personages gebruiken: Nadat
alle acties gespeeld zijn, moet je natuurlijk je personeel nog betalen. Hoe
hoog dat salaris per personage is, hangt af van je positie op het locatiebord
Westminster. Kun je de salarissen niet betalen? Dan moet je hiervoor een lening
afsluiten. Sommige personages die bij jou in dienst zijn, hebben een speciale
vaardigheid. Deze is te herkennen door de oranje banier op de kaart. Nu worden
deze vaardigheden ingezet.
-
Patenten omzetten in prototypes: Eén van de
acties die je tijdens het dobbelstenen plaatsen kunt kiezen, is het kopen van
patenten. Heb je dit gedaan? Dan kun je deze patenten nu omzetten naar
prototypes. Je moet hiervoor natuurlijk wel de kosten kunnen betalen. Per ronde
mag je maximaal 2 prototypes bouwen. Je krijgt nu direct de overwinningspunten
die het prototype aangeeft. Heb je een personage dat gekoppeld is aan dit
prototype? Dan krijg je hiervoor extra punten.
-
Inkomen, permanente effecten en het buzz-spoor:
In deze fase ontvang je de inkomsten die aangegeven staan op het
inkomstenspoor. Maar je hebt speciale uitgaven. Alle pionnen gaan nu 3 stappen
terug op dit spoor. Komt jouw speelsteen op 0 of daaronder? Dan kost dit je
overwinningspunten en soms zelfs geld. In deze fase kijken alle spelers of ze
permanente effecten (met groene baniers) hebben. Deze effecten speel je nu. Als
laatste in deze fase wordt het buzz-spoor bekeken. Je krijgt nu alle bonussen
die dit spoor oplevert. Dit spoor vind je op het administratiebord, waarop ook
de overwinningspunten en de inkomsten worden bijgehouden.
-
De laatste fase in de ronde is het voorbereiden
van de volgende ronde. De black market wordt aangevuld als nodig. Alle
assistenten die je op de Black Market hebt staan, gaan één veld omlaag. Neem
alle dobbelstenen terug van de locaties, alle patentkaarten worden afgelegd en
nieuwe worden geplaatst, de onderzoekstegels bij het British Museum worden
afgelegd en nieuwe worden geplaatst, de aandelen bij de Bank of England gaan
uit het spel. De Bank wordt opnieuw gevuld. De personagekaarten bij de Reform
Club worden afgelegd en nieuwe geplaatst. De rondemarkeersteen gaat een stap
naar rechts. Nu ben je klaar voor de volgende ronde.
Na 5 rondes worden voor een
laatste keer alle punten geteld. Tijdens het spel heb je al punten verdiend met
het bouwen van prototypes en op het buzz-spoor. Aan het eind van het spel worden
er nog punten toegekend voor het niveau dat je bereikt hebt op je opdrachten.
Deze vind je op je spelersbord. Daarnaast heb je op je onderzoeksveld zoveel
mogelijk velden afgedekt om te voorkomen dat je minpunten krijgt. Heb je nog
velden open? Dan krijg je hiervoor 2 minpunten. Ook voor leningen krijg je
minpunten. De stand op het buzz-spoor wordt bekeken. De eerste drie spelers
krijgen hiervoor punten en ook voor de stand op de Black Market zijn nog punten
te verdienen.
De speler die nu de meeste overwinningspunten
heeft, wint Crystal Palace.
Onze waardering
Crystal Palace is echt een juweeltje.
Het is een zeer uitgebreid spel met veel mogelijkheden, waardoor ieder potje
zeer gevarieerd is. Het spelmateriaal is van prima kwaliteit en de spelregels
zijn uitgebreid en duidelijk. Heb je het spel een paar keer gespeeld en heb je
alle keuzes die je kunt maken eenmaal goed in je hoofd, dan is speelt het spel lekker
vlot. Je zult dan ook merken dat je een strategie kiest die jou goed ligt. De
geluksfactor in dit spel is zeer klein. Je bent volledig afhankelijk van jouw
inzicht en de keuzes van de andere spelers, die je soms net voor zijn.
Wat ons betreft een aanrader
voor de gevorderde speler, die houdt van een uitgebreide mogelijkheid aan
keuzes en strategieën.
Er is een demoversie van dit
spel in onze winkel aanwezig, dus wil je het zelf uitproberen? Kom gezellig
langs!
Heb je na het lezen van deze
review zin gekregen om het spel te spelen? Klik hier om het spel te bestellen.
